Kontrola i postępowanie podatkowe a pliki JPK

Pliki JPK podlegają tym samym zasadom kontroli, jakim podlegają te dokumenty w tradycyjnej procedurze kontroli. Innymi słowy organ podatkowy lub kontroli celno-skarbowej musi wezwać (poprzez przedstawienia stronie postanowienia o wskazaniu terminu) podatnika do przedstawienia dowodu w postaci ksiąg w formie elektronicznej i wyznaczyć mu określony termin na przedstawienie takiego dowodu. Termin ustala się uwzględniając charakter dowodu i stan postępowania, przy czym nie może on być krótszy niż 3 dni. Przyjąć należy, że organ podatkowy powinien podjąć w tym zakresie postanowienie, na które nie przysługuje zażalenie.

 w programie fillup przygotujesz i wyślesz plik JPK na żądanie Urzędu Skarbowego »

UWAGA Kontrola JPK_V7

Zupełnie inaczej sytuacja wygląda z JPK_V7M i JPK_V7K - raporty stanowią podstawę stałej kontroli przedsiębiorców odbywającej się na bieżąco, poprzez specjalne mechanizmy analizy danych. Wstępną analizę błędów w Ministerstwie Finansów dokonuje program komputerowy - ANALIZATOR_JPK, który identyfikuje przypadki niezgodności plików JPK_V7 poprzez:

• kontrolę poprawności rozliczeń podatku VAT i pozostałymi deklaracjami VAT,
• sprawdzenie kwot transakcji wykazanych przez kontrahentów w plikach JPK_V7 (czy kwoty u obu stron transakcji są takie same,
• weryfikację statusu podmiotów - uczestników transakcji i weryfikację prawa odliczenia podatku (forma automatycznej kontroli krzyżowej w oparciu o podawany w JPK_V7 numer NIP kontrahenta - wykrywane jest m.in. czy kontrahent ma prawo naliczyć VAT od transakcji, czy jest podatnikiem VAT czynnym, czy skłądający deklaracje miał prawo odliczenia VAT i czy zachował należytą staranność przy weryfikacji kontrahenta - biała lista).

Pobierz fillup - wystawiaj faktury i wyślij JPK_V7 z kodami GTU.
W JPKomacie fillup kompleksowo pomożemy Ci w całym procesie - od wystawienia faktur z kodami GTU i procedurami podatkowymi, przez import do ewidencji VAT, weryfikację poprawności danych i wysyłkę online plików JPK_V7M lub V7K do urzędu skarbowego. Przygotuj i wyślij nowe pliki JPK_V7z kodami GTU. Program fillup daje także możliwość konwersji z starego pliku JPK_VAT na plik JPK_V7M lub JPK_V7K.
Pobierz program fillup na komputer i sprawdź fillup z obsługą kodów GTU »

Dopiero na etapie wyłapania niezgodności przez JPK_Analizotor następuje kontrola przez urzędnika, który weryfikuje na bieżąco transakcje wątpliwe i inicjuje wszczęcie kontroli podatkowej na podstawie posiadanych już danych z plików JPK. Kontrola nie dotyczy zatem samej treści ewidencji VAT, lecz wydania decyzji ustalającej na podstawie zgromadzonego już - bez żadnego wezwania, na bieżąco - materiału źródłowego zawartego w plikach JPK. 

W pozostałych przypadkach (poza JPK_V7) w trakcie postępowania inicjatywa przekazania dowodu w postaci pliku JPK pozostaje po stronie organu podatkowego lub kontrolującego. Podatnik bez wezwania nie powinien dostarczać ksiąg w postaci plików JPK. Organ może zatem zażądać albo:

• pliku JPK obejmującego księgi, albo
• dowodu w postaci ksiąg podatkowych.

Uwaga

W przypadku prowadzenia ksiąg podatkowych przy użyciu programów komputerowych, organ podatkowy może żądać przekazania całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych, w postaci elektronicznej, wskazując rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego dotyczą.

Kontrowersyjność budzić może postępowanie, w którym podatnik, mimo obowiązku, przedstawi w postępowaniu kontrolnym, zamiast JPK – księgi w postaci dokumentu elektronicznego lub papierowego, ale nie będącego plikiem JPK. Takie księgi mogą zostać uznane za rzetelne i prawidłowe i mogą być dowodem w postępowaniu kontrolnym. Nie ma bowiem podstaw by, księgi uznać za inne niż :

• rzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty,
• niewadliwe skoro są prowadzone zgodnie z zasadami wynikającymi z odrębnych przepisów podatkowych i rachunkowych.

Księgi podatkowe prowadzone rzetelnie i w sposób niewadliwy stanowią dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów.

Natomiast przedstawienie ksiąg w postaci JPK nie ogranicza możliwości organu podatkowego do prowadzenia postępowania na miejscu – w siedzibie podatnika.

Czynności kontrolne prowadzone są w siedzibie kontrolowanego, w innym miejscu przechowywania dokumentacji oraz w miejscach związanych z prowadzoną przez niego działalnością i w godzinach jej prowadzenia, a w przypadku skrócenia w toku kontroli czasu prowadzenia działalności - czynności kontrolne mogą być prowadzone przez 8 godzin dziennie. W przypadku gdy księgi podatkowe są prowadzone lub przechowywane poza siedzibą kontrolowanego, kontrolowany na żądanie kontrolującego obowiązany jest zapewnić dostęp do ksiąg w swojej siedzibie albo w miejscu ich prowadzenia lub przechowywania, jeżeli udostępnienie ich w siedzibie może w znacznym stopniu utrudnić prowadzenie przez kontrolowanego bieżącej działalności.

Kontrolujący, w zakresie wynikającym z upoważnienia, są w szczególności uprawnieni do:

1. wstępu na grunt oraz do budynków, lokali lub innych pomieszczeń kontrolowanego;
2. wstępu do lokali mieszkalnych;
3. żądania okazania majątku podlegającego kontroli oraz do dokonania jego oględzin;
4. żądania udostępniania akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju dokumentów związanych z przedmiotem kontroli oraz do sporządzania z nich odpisów, kopii, wyciągów, notatek, wydruków i udokumentowanego pobierania danych w formie elektronicznej;
5. zbierania innych niezbędnych materiałów w zakresie objętym kontrolą;
6. zabezpieczania zebranych dowodów;
7. legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości, jeżeli jest to niezbędne dla potrzeb kontroli;
8. żądania przeprowadzenia spisu z natury;
9. przesłuchiwania świadków, kontrolowanego oraz innych osób wymienionych w art. 287 § 4;
10. zasięgania opinii biegłych. 

Kontrolujący może zażądać wydania, na czas trwania kontroli, za pokwitowaniem:

1. próbek towarów;
2. akt, ksiąg i dokumentów, o których mowa w § 1 pkt 4:
   1. w razie powzięcia uzasadnionego podejrzenia, że są one nierzetelne, lub
   2. gdy podatnik nie zapewnia kontrolującym warunków umożliwiających wykonywanie czynności kontrolnych związanych z badaniem tej dokumentacji, a w szczególności nie udostępnia kontrolującym samodzielnego pomieszczenia i miejsca do przechowywania dokumentów.

Co istotne – przedstawienie plików JPK nie może spowodować ponownego wezwania do przedstawienia ksiąg i dokumentów (żądanie wskazane powyżej) w innej postaci, np. na komputerze w siedzibie podmiotu. Dowód został bowiem już dostarczony zgodnie z wezwaniem organu kontrolującego, a odmowa nie powinna zostać uznana za utrudnianie postępowania.

Kary za niespełnienie żądania co do plików JPK

Na podmiot kontrolowany, który utrudnia postępowanie podatkowe nałożona może być kara do 2800 zł (na podmiot, który mimo prawidłowego wezwania organu podatkowego nie przedstawi w wyznaczonym terminie ksiąg podatkowych lub dowodów księgowych będących podstawą zapisów w tych księgach).

Niezależnie od tego za utrudnianie lub udaremnianie czynności służbowej grozi:

• W razie uznania czynności za przestępstwo – sankcja nie niższa niż 1200 zł (może być znacznie wyższa),
• W przypadku mniejszej wagi (grzywna za wykroczenie) – sankcja w granicach 360 zł – 72.000 zł

Zgodnie z art. 83 § 1 Kodeksu karnego skarbowego kto osobie uprawnionej do przeprowadzenia czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli skarbowej lub czynności kontrolnych w zakresie szczególnego nadzoru podatkowego udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności służbowej, w szczególności kto wbrew żądaniu tej osoby nie okazuje księgi lub innego dokumentu dotyczącego prowadzonej działalności gospodarczej lub księgę lub inny dokument niszczy, uszkadza, czyni bezużytecznymi, ukrywa lub usuwa podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Pobierz fillup - przygotuj i wyślij JPK tak łatwo, jak e‑maila!
W JPKomacie fillup kompleksowo pomożemy Ci w całym procesie - od wystawienia faktury JPK w fillup, przez import do arkusza sprzedaży, weryfikację i wysyłkę online plików JPK do urzędu skarbowego. 
Pobierz program fillup na komputer i sprawdź 30 dni za darmo »